Art. 38-vragen: Schone Lucht Akkoord

Indiendatum: 9 feb. 2020
Antwoorddatum: 7 apr. 2020

1. Gaat u de Raad meer achtergrondinformatie geven over het Schone Lucht akkoord?

   Achtergrondinformatie over het Schone Lucht Akkoord (SLA) kunt u vinden op de website van de rijksoverheid en de website van het akkoord, zie onderstaande links. Ook kan het college als de raad dat wenst een mondelinge toelichting geven.

   • https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/luchtkwaliteit/gezondheidsschade-door-luchtvervuiling-halveren
   • https://www.schoneluchtakkoord.nl
2. Wij zouden graag weten wat het plan van aanpak of uitvoeringsplan wordt in Gouda. Wanneer verwacht u dat gereed te hebben?

   Het Maatregelenpakket Schone Lucht Akkoord dat zal voortkomen uit bestaand beleid moet op 1 juni klaar zijn voor indiening bij het rijk. Als het klaar is wordt de raad geïnformeerd.

3. Het ministerie meldt dat het Akkoord zich richt op: ‘om in 2030 50% gezondheidswinst te boeken door schonere lucht ten opzichte van 2016’.

   Vraag: kunt u aangeven om hoeveel daling van fijnstof het concreet gaat in het Akkoord?
   Het akkoord gaat uit van gezondheidswinst. Er is dus geen concrete daling van fijnstof aangeduid.

4. In het Akkoord staat dat het Rijk en de deelnemende gemeenten en provincies verplichten zich jaarlijks de voortgang te laten zien. Wat wij begrepen zal het RIVM zorgen voor meting van resultaten op buurtniveau.
   Vraag 2a: kunt u concreter maken hoe in het akkoord is afgesproken hoe de voortgang gemeten gaat worden? En worden bestaande burgernetwerken ‘fijnstofmeters’ daarbij betrokken, zoals deze er nu zijn in Gouda en Waddinxveen?
   Vraag 2b: hoe in de P&C cyclus bent u voornemens de Raad te informeren?
   2a. De gemeentelijke vooruitgang wordt jaarlijks door de rijksoverheid getoetst door middel van een door gemeente Gouda bijgehouden maatregelenpakket, waarin ook zal worden aangegeven wanneer de verschillende maatregelen genomen zullen worden en in hoeverre die al zijn genomen. Verder zal het RIVM eens in de 2 of 3 jaar de invloed van de aanwezige bronnen van fijnstof en stikstof binnen de gemeente op de landelijke gezondheid berekenen, door middel van de door de rijksoverheid opgestelde gezondheidsindicator. Het is nog niet duidelijk gemaakt hoe deze voortgang precies gemeten zal worden. De gezondheidsindicator zal nog door de rijksoverheid aan de deelnemende partijen worden gepresenteerd in 2020. De raad zal hierover worden geïnformeerd als er meer over bekend is.
   2b. Het SLA en de betrokken maatregelen zullen in het dashboard Duurzaam Gouda worden opgenomen.
5. Het akkoord bouwt verder op bestaand beleid zoals het klimaatakkoord en de stikstofaanpak. Het kent een aantal nieuwe maatregelen. Zo komt er extra geld en kennis om de milieuregels te handhaven (vb roetmeting bij APK).
   Vraag: komt er ook geld vrij voor onze gemeente?
   Het is nog niet duidelijk of er geld vrijkomt voor gemeente Gouda. Wij wachten samen met de andere gemeenten in de regio op verdere toelichting hierover van de rijksoverheid.
6. Het akkoord overstijgt de Programma’s van de begroting in Gouda, want het betreft ook maatregelen in de bouw, verkeer, industrie, huishoudens en landbouw.
   Vraag: gaat u de andere portefeuillehouders betrekken? Graag met korte toelichting waarom wel of niet.
   Er zijn verschillende portefeuillehouders betrokken bij het uitvoeringsplan voor het SLA gezien het integrale karakter van dit akkoord.
7. Als het gaat om huishoudens, is onze vraag
   5a: heeft dit akkoord ook invloed op de maatregelen die de gemeenten gaan nemen, al dan niet in VNG verband, over houtkachels en houtrook?
   Vraag 5b: wordt dit akkoord ook gebruikt als ondersteuning in het Goudse beleid ten aanzien van consumentenvuurwerk?
   5a. Ja, dit akkoord heeft ook invloed op maatregelen over houtkachels en houtstook.
   5b. Het SLA biedt de mogelijkheid om maatregelen t.a.v. vuurwerk op te nemen. Bij vuurwerkbeleid zijn overigens ook andere aspecten betrokken, zoals veiligheid.
8. In Amsterdam is gebleken dat veel scholen in zogenaamde fijnstof zones liggen.
   Vraag 6a: gezien de gevoeligheid van kinderen voor fijnstof, worden zij een specifieke doelgroep voor Gouda
   Vraag 6b: Hoeveel Goudse scholen liggen in ‘ fijnstof zones’, bijvoorbeeld naast drukke wegen? Gaat u daar extra maatregelen laten nemen?
   6a. en 6b. Er zijn in Gouda twee scholen binnen de door de GGD aangehouden ‘fijnstof zones’. Scholen / kinderdagverblijven en luchtkwaliteit zijn zeker een aandachtspunt. Het Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen) ziet er momenteel op toe dat geen gevoelige bestemmingen bij (dreigende) overschrijding van de normen gerealiseerd mogen worden. Aangezien in onze regio geen dreigende overschrijdingen voorkomen kunnen scholen en kinderdagverblijven nog steeds langs drukke wegen gerealiseerd worden. Aangezien dit niet wenselijk is wordt al langer met de GGD gesproken over een beleid voor deze doelgroep, zodat gevoelige bestemmingen niet meer mogelijk zijn langs drukke wegen ongeacht de hoogte van de concentratie. Dit zal nu in het kader van het Schone Lucht Akkoord regionaal verder uitgewerkt gaan worden. Hierbij zal ook aandacht zijn voor bestaande scholen langs drukke wegen.
9. Landbouw is ook onderdeel van het Akkoord. In Gouda is er vrijwel geen sprake van veeteelt of akkerbouw. Dat neemt niet weg dat in Gouda de producten van deze sector wel worden gebruikt.
   Vraag: gaat u acties ondernemen om veeteelt en akkerbouw te steunen en te stimuleren om de fijnstof uitstoot te verminderen? Graag met korte toelichting waarom wel of niet?
   De gemeente zal geen acties ondernemen naar aanleiding van het SLA op gebied van landbouw omdat deze sector niet significant is in Gouda. Wij vertrouwen erop dat de ondertekenende buurgemeenten met agrarische sector dit zullen doen.
10. Industrie is een onderdeel van het Akkoord.
    Vraag: gaat u afspraken maken met de Goudse industrie? Denkt u daarbij aan bepaalde sectoren in het bijzonder? Zo ja, welke?
    Wij richten ons als gemeente alleen op milieuvergunningplichtige bedrijven. Het maatregelenpakket SLA zal hier in juni meer duidelijkheid over bieden.
11. Een andere maatregel betreft het schoner maken van mobiele bouwmachines, zoals aggregaten. Deze vaak verouderde machines draaien nu doorgaans op diesel, en zijn verantwoordelijk voor zo’n 10% van de gezondheidsschade door vieze lucht.
    Vraag 9a: ziet u hier ook kansen om snelle resultaten te halen zoals bij de bouw in Westergouwe, de Spoorzone en voor andere bouwprojecten in Gouda gaat dit spelen? Graag met korte toelichting waarom wel of niet?
    Vraag 9b: is het College voornemens de ambities van het Akkoord ook onderdeel van de (duurzaamheids)afspraken te maken met de Woningcoöperaties?
    9a. Ja, de gemeente is ook van plan bij inkoop- en aanbestedingsprocedures voor werkzaamheden in de openbare ruimte te sturen op schonere mobiele bouwmachines. Hier zal een overgangsperiode aan te pas komen omdat de gemeente Gouda op dit gebied niet voor de rol van koploper heeft gekozen.
    9b. Omdat de gemeente vooruitstrevend is op gebied van de energietransitie worden er in het kader van het Klimaatakkoord afspraken gemaakt met woningcorporaties. Duurzaamheidsafspraken maken altijd deel uit van deze prestatieafspraken.
12. Krimpenerwaard, Zuidplas, Bodegraven-Reeuwijk, Alphen aan den Rijn en Waddinxveen hebben ook ondertekend, evenals de provincie Zuid Holland. Daar liggen dus geweldige kansen!!
    Vraag: Welke kansen ziet u op basis van dit Akkoord voor de samenwerking in de GR Midden Holland? Zowel op het gebied van verkeer, als woningbouw, landbouw en huishoudens? Hierbij wijzen we u ook graag op de kansen voor de uitvoering van de motie van 7 februari 2017 die de Raad unaniem heeft aangenomen en die gericht op regionale samenwerking, verkeer en vermindering van de uitstoot van CO2 en fijnstof in de regio.
    De uitvoeringsplannen worden op regionaal en provinciaal niveau besproken en op elkaar afgestemd. Er worden met name kansen gezien voor het gezamenlijk optrekken op het gebied van houtstook. Ook zijn er kansen op gebied van verkeer, energiebesparing bij bedrijven, schoner openbaar vervoer en scheepvaart. Veelal wordt dit vanuit bestaand beleid verkend. Het Maatregelenpakket SLA zal hier in juni meer duidelijkheid over bieden.
13. Ook andere gemeenten als Rotterdam, Leiden en Den Haag hebben ondertekend. Vraag: gaat dit Akkoord doorwerken in de kaders en afspraken in de RES?
    Er zijn meerdere raakvlakken tussen de maatregelen die genomen worden naar aanleiding van het Klimaatakkoord en het SLA. Daarom is er ook samenwerking over het nastreven van de doelen in beide akkoorden.