Art.38-vragen mbt bomen Glori­ant­plantsoen

Indiendatum: mei 2020
Antwoorddatum: 9 jun. 2020

Geachte fractie,

Op 11 mei 2020 heeft u artikel 38 vragen gesteld over het onderwerp: Bomen Gloriantplantsoen. Onderstaand de beantwoording van uw vragen.

1.De bewoners van het Gloriantplantsoen zijn onlangs uitgenodigd voor een bijeenkomst over de in 2021 geplande ophoging van de grond rondom de flats. Echter in deze uitnodiging, noch tijdens de bewonersbijeenkomst is melding gemaakt van de kap van bomen die zou voortvloeien uit de geplande ophoging, terwijl juist de aanwezigheid van deze bomen van groot belang is voor het woongenot van de bewoners. De bewoners tot op de hoogste woonlagen genieten van het groene uitzicht en de bomen geven schaduw en verkoeling voor het speelterrein dat naast enkele bomen ligt. De bewoners gingen ervan uit dat de bijeenkomst bedoeld was voor overleg en de gemeente ook open zou staan voor vragen en suggesties van de bewoners. In de praktijk bleek er sprake te zijn van een eenrichtingsverkeer en werd het project gepresenteerd als een fait accompli, waarbij een kaart werd getoond, waar de bomen reeds waren verwijderd. Deelt het college onze mening dat hier sprake is van een ernstige omissie en is het college bereid toe te zeggen voortaan in de uitnodiging en tijdens de bijeenkomst expliciet melding te maken van de consequenties van de grondophoging voor de bomen en het overige groen in de omgeving?

Dit deelt het college niet. Het doel van de bijeenkomst was bewoners informeren en samen met belanghebbenden kijken naar een goede herinrichting. Daarbij kwamen alle herinrichtingselementen aan de orde als o.a. groen, verharding en parkeren.
Met een herinrichting houden we rekening met de laatste uitgangspunten voor de inrichting van de openbare ruimte in Gouda. Deze zijn vastgelegd in de Leidraad openbare Ruimte. Om bewoners een beter beeld te geven is er een eerste schets getoond waarin een beeld is gegeven hoe de openbare ruimte er uit kan komen te zien.
Het exacte aantal te kappen bomen was ten tijde van de bewonersavond nog niet bekend. Dit is na de bijeenkomst bekend geworden naar aanleiding van de Boom Effect Rapportage.

2.De betrokken ambtenaar van de gemeente Gouda wilde in een informeel overleg ter plekke antwoord geven op door bewoners schriftelijk gestelde vragen. De bewoners hebben bevestigend gereageerd op de uitnodiging en daarbij gemeld dat zij voornemens waren het overleg te filmen, daar o.a. vanwege de Coronacrisis slechts een beperkt aantal bewoners aanwezig zou kunnen zijn en de overige bewoners op deze manier toch geïnformeerd zouden kunnen worden. De betrokken ambtenaar heeft vervolgens het afgesproken overleg geannuleerd in verband met de voorgenomen opname, terwijl de bewoners dit tevoren zo keurig aangekondigd hadden. Hij deelde mede dat er schriftelijk antwoord op de vragen zou komen, hetgeen vervolgens ook niet gebeurd is. Deelt het college onze mening dat, zeker in deze Coronatijd, het mogelijk moet zijn opnamen van een overleg te maken, waar slechts enkele mensen bij aanwezig kunnen zijn? Zo ja, bent u bereid de ambtenaren hierover te instrueren? Zo nee, waarom niet?

Aanvankelijk is vanuit de gemeente voorgesteld om ter plaatse in gesprek te gaan om een minder effectieve vraag-antwoordmailwisseling te voorkomen. Dit is afgezegd omdat erop werd gestaan dat het gesprek gefilmd moest worden. Ook bleek dat ondertussen een brief naar de gemeenteraad was gestuurd. In deze context is vervolgens de keuze gemaakt om verdere communicatie schriftelijk plaats te laten vinden, om misverstanden te voorkomen.

3. Op de kaart van het plangebied staan 6 of 7 bomen die gekapt dienen te worden, omdat zij de ophoging niet zouden overleven. Wat hierbij opvalt is dat hierbij wordt uitgegaan van een ophoging die overal even hoog is, terwijl een beschouwing ter plekke laat zien dat dit niet het geval kan zijn. Bij de flats kan de ophoging niet meer dan 15 cm. zijn, aangezien de spouwventilatie van de flats op die hoogte boven maaiveld ligt. De voorgenomen kap op die locatie betreft o.a. 3 platanen en juist in de omgeving van deze bomen is er niet of nauwelijks sprake van wateroverlast, een plataan kan immers tussen de 700 en 1000 liter water per dag opzuigen. Enkele door de bewoners geraadpleegde deskundigen hebben aangegeven dat, indien dit jaar voorbereidingen getroffen worden ter bescherming van het wortelgestel, de uitvoering volgend jaar, naast de belangrijke voordelen van behoud groen en CO2-opslag, ook financieel goedkoper zal zijn dan kap en nieuwe aanplant. Een andere genoemde optie is het vak aan de kant van het speelterrein iets te vergroten en de rand te verhogen. Is het College bereid in overleg te treden met deze deskundigen, om een alternatief plan uit te werken?

Het college is van mening dat alle mogelijkheden onderzocht zijn om zoveel mogelijk bomen redelijkerwijs te behouden. Zo kon het ontwerp op één locatie aangepast worden waardoor we een beeldbepalende boom konden besparen. Ook zien wij mogelijkheden in het ontwerp om meer bomen terug te plaatsen dan het huidige aantal. In de nieuwe situatie komen er 6 nieuwe bomen bij ten opzichte van het huidige aantal. Het aantal stijgt van 44 naar 50. Alles overwegende vind het college het acceptabel om de 6 bomen die niet gehandhaafd kunnen worden, te kappen.

4. Zoals uit punt 3 blijkt is het plan van TreeVision te globaal om uitvoeringsplannen op te baseren. Is het college bereid voortaan een tweedeling te maken: allereerst een globaal plan en vervolgens de inhuur van speciale expertise met de vraag wat de mogelijkheden zijn voor het behoud van mogelijk bedreigde bomen?

Naast bomen zijn toegankelijkheid en parkeren ook aspecten waar we rekening mee houden in het ontwerp. Daar waar de ruimte is, behouden we zoveel mogelijk bestaande bomen. Daar waar de ruimte er niet is, heeft het geen meerwaarde om een onderzoek in te stellen naar mogelijkheden om bomen te behouden. Staand beleid en uitgangspunt van de gemeente bij projecten is dat er zo min mogelijk kap plaatsvindt en dat de hoeveelheid bomen op zijn minst behouden blijft.

5. Zijn er meer ophogingsprojecten voorzien in 2020, 2021 en 2022 waarbij mogelijk bomen gekapt moeten worden? Zo ja om welke projecten gaat het?

Met de uitvoering van een ophoogproject is het ons uitgangspunt zoveel mogelijk bomen te behouden. Na vaststelling van het uiteindelijke ontwerp is het exact aantal te kappen bomen vaak pas duidelijk. Dit volgt dan uit onderzoeken waarbij we eerst kijken of bomen in aanmerking komen voor verplanting. Hieronder volgt een opsomming van de projecten die op dit moment worden opgestart en worden voorbereid.

• Ouwe Gouwe Zuid (begrenst door de Thorbeckelaan, Bodegraafsestraatweg, Graaf Florisweg en Philips Willemsingel);
• Gloriantplantsoen;
  Voorwillenseweg (deel tussen de Marathonlaan en de Bernadottelaan);
• Groenhovenweg (ter hoogte van het appartementencomplex 1-107) en Heuvellaan (ter hoogte van het appartementencomplex 154-176);
• Wilhelmina van Pruisenlaan (deel Goverwellesingel tot Lakerpolderplein) en Binnenpolderweg;
• Componistenlaan en Bachstraat;
• Willenskade (ter hoogte van Willenskade 1);
• Nieuwehaven;
• Papaverstraat;
• Van de Puttestraat;
• Achterwillens Oud (omsloten door Zwarteweg, Achterwillenseweg, Gloriantplantsoen en het spoor);
• Aschpotpad.

Deze ophoogprojecten volgen uit het beheerplan wat per 2 jaar wordt vastgesteld. De hoogteligging van wegen kan in de praktijk snel veranderen. Het kan zijn dat bepaalde wegen eerder opgehoogd moeten worden dan voorzien. Deze lijst kan dus niet volledig zijn als bepaalde wegen meer zetting vertonen.
Om op de hoogte te blijven van de voortgang van deze projecten kunt u de projectwebsites bezoeken via www.gouda.nl/projecten. Projecten die zijn opgestart worden vermeld op deze website.

6. Indien een boom gekapt moet worden, is het beleid dat er een boom ter vervanging geplant moet worden. Echter een volwassen boom heeft een CO2 opslag van ca. tien jonge bomen. Het is dus ook met het oog op klimaatverandering noodzakelijk dat het beleid ‘bomen mogen oud worden’ serieus wordt uitgevoerd.
Is het College derhalve bereid om een afwegingskader te maken dat elke boom in Gouda die wordt geplant ook in staat wordt gesteld om de maximale leeftijd te behalen wanneer deze gezond blijft (denk aan soort boom, bekabeling, rekening houden met verzakking, rekening houdend met mogelijke gebiedsontwikkeling etc..) en dit te delen met de Raad? En als er dan toch gekapt wordt, Is het college bereid de herplantplicht te wijzigen, zodat minstens vijf nieuwe bomen geplant moeten worden als er een volwassen boom gekapt wordt. Zo nee, waarom niet?

Bij het ontwerpen van een groeiplaats voor nieuw te planten bomen maken we gebruik van de boommonitor. Deze tool is onderdeel van het handboek Bomen 2018, een uitgave van het Norminstituut Bomen. Voor nieuw te planten bomen maken we gebruik van het afwegingskader zoals in de bijlage is toegevoegd.
De openbare ruimte in Gouda is beperkt, daarom leggen we een herplantplicht op om elke boom die we kappen te vervangen. Echter bekijken we per situatie de mogelijkheden om extra bomen bij te plaatsen.

7. Is het college bereid bij de aanbesteding van kapwerkzaamheden bepalingen op te nemen inzake het gebruik van de gekapte bomen, waarbij in ieder geval uitgesloten wordt dat het hout gebruikt wordt voor biomassacentrales, waarvan bekend is, dat deze zeer slecht zijn m.b.t. de CO2 uitstoot? Zo nee, waarom niet? Voor welke andere commerciële doeleinden wordt Gouds gekapt hout gebruikt?

De bomen die wij kappen vanuit beheeroogpunt (boomveiligheidscontrole) zijn kwalitatief niet goed genoeg voor circulair hergebruik.
Dergelijke bomen hebben namelijk vaak ziektes of aantastingen. Vrijgekomen materialen vervallen aan de aannemer en de aannemer laat de bomen meestal vernietigen. Van bomen die kwalitatief nog goed genoeg zijn, worden doorgaans houtsnippers gemaakt. Een deel hiervan neemt Gouda af voor de houtsnipperpaden in Gouda.

Bij bomen in projectgebieden wordt in eerste instantie gekeken of deze behouden kunnen blijven, pas als (na onderzoek) blijkt dat de overlevingskans zeer gering tot nihil is, wordt tot kappen overgegaan en wordt een herplantplicht opgelegd. Waar mogelijk worden extra bomen aangeplant.
Bomen die in projecten worden gekapt zijn over het algemeen nog goed genoeg voor hergebruik van het hout. Meestal in de vorm van houtsnippers. Gouda neemt hiervan een deel af en deels wordt dit elders verkocht. Gouda heeft niet expliciet uitgesloten dat het hout gebruikt mag worden voor biomassacentrales. Dit omdat voor kwalitatief slechte of zieke bomen geen andere verwerking mogelijk is.

8. Is het college bereid in gevallen van ophoging, waar op dit moment de grond bedekt is met tegels, deze bij de werkzaamheden te vervangen door een stuk met planten en struiken of als dat niet kan, met waterdoorlatende tegels teneinde de waterafvoer te verbeteren en de hittestress te beperken? Zo nee, waarom niet?

De gemeentelijke kaders worden bepaald door het beleid vanuit de klimaatadaptatiestrategie en de groenstructuurvisie dat hittestress en wateroverlast actief tegengaat. Ook bij ophoogprojecten wordt een klimaatadaptieve inrichting daarom zoveel mogelijk meegenomen.

9. Op de gemeentepagina staan de aangevraagde en verleende kapvergunningen vermeld tussen diverse andere soorten aangevraagde en verleende vergunningen. Is het college bereid tot een simpele klantvriendelijke aanpassing van de gemeentepagina, waarbij er een tussenkopje geplaatst wordt voor gevraagde en verleende kapvergunningen? Zo nee, waarom niet?

Sinds de invoering van de omgevingsvergunning is er geen aparte kapvergunning meer. De voormalige kapvergunning is op dit moment één van de vele subactiviteiten van de omgevingsvergunning geworden. Het vermelden van alle subactiviteiten van de omgevingsvergunning is vanwege de leesbaarheid van gemeentepagina niet wenselijk.
Als we binnen projecten omgevingsvergunning aanvragen voor de subactiviteit kappen informeren we de directe bewoners daarvan actief. Dit voorkomt dat zij de aanvragen voor het eerst op de gemeentepagina zien. Het vooraf betrekken zorgt er tevens voor dat de gelegenheid om bezwaar te maken goed bekend is bij de directe bewoners.

Wij vertrouwen erop u met deze antwoorden voldoende te hebben geïnformeerd.

Burgemeester en wethouders van Gouda,
de secretaris, de burgemeester,
dr. E.M. Branderhorst mr. drs. P. Verhoeve