Tech­nische vragen: lachgas

Indiendatum: mrt. 2020
Antwoorddatum: 8 apr. 2020

1. Volgens de politie zijn er in 2019; 133 overlastmeldingen gerelateerd aan lachgas? Hoe zijn deze meldingen verspreid in Gouda? Uit welke buurt/wijk komen deze meldingen?

Van de 133 overlastmeldingen zijn er 32 niet uit Gouda. Van de 101 meldingen betreft het niet uitsluitend lachgas. De politie wil graag een goed beeld geven, daarvoor zal in de toekomst een specifiekere rapportage wenselijk zijn wat op de informatieavond al is toegelicht. Met de nu beschikbare informatie zien we dat op 22 verschillende locaties deze meldingen zijn gedaan.

Hierbij zijn bij;

• Korte Akkeren Noord Emmastr./Tollenstr., 20 meldingen;
• Stationsplein/V bergen IJzendoornpark EO., 17 meldingen;
• Den Uitert/Industrie Goudse Poort, 14 meldingen;
• Kort Haarlem omg. Martenssngl/str., 7 meldingen;
• Oosterwei, omg. Verzetslaan/Vrijheidslaan 6 meldingen.

2. Beschikt de gemeente Gouda over een analyse van lokaal gebruik van lachgas?

Er is niet eerder om een specifieke integrale analyse gevraagd en dus ook niet als zodanig beschikbaar. Wel beschikken Stadstoezicht, zij het nog beperkt en de politie over de eerste gegevens. Toezicht en handhaving als onderdeel van een totaalbeeld vergt nog onevenredig veel werk voor de diensten. Er wordt door de uitvoering een appel gedaan op betere tools, eenvoudigere bewijsvoering en eenvoudigere administratieve afwikkeling. Gemeenten pleiten voor een landelijke aanpak door bijvoorbeeld lachgas als verboden middel onder de Opiumwet te brengen. Knelpunt nu is nog steeds dat het bezit en verkoop in de basis legaal is. Hinder kan worden aangepakt, de bewijsvoering daarvan is lastiger. De gewenste aanpak gaat overigens niet alleen over de APV maar meerdere wettelijke sporen. Gouda zet nu in op direct resultaat door de raad te verzoeken de APV aan te passen als eerste belangrijke stap.

Er is inmiddels landelijk wel een partij die sinds kort de productanalyse lachgas kan uitvoeren. We bekijken of en wanneer wij hiervan gebruik kunnen maken om de handhaving een stapje eenvoudiger te maken.

3. Is er duidelijkheid over lachgasgebruik onder jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond? Welke leeftijdsgrenzen worden hierbij gehanteerd?

Nee, dit is niet apart geregistreerd. Er is wettelijk geen leeftijdsgrens voor gebruik als partydrug. Het gebruik dat we willen aanpakken betreft de jongere jeugd in lijn met alcoholaanpak (hersenbeschadiging bij verkeerd-overmatig gebruik onder de 24 jaar) en het gebruik in het verkeer. De gemeente beschikt medio 2020, via de GGD, over cijfers via een tweetal onderzoekprogramma’s; ‘Gezond leven? Check het even!’ en de ‘Gezondheidsmonitor Jeugd’. Hierin wordt de leefstijl bevraagd en in deze edities nu inmiddels ook naar het gebruik van lachgas.

4. Welke preventieprogramma’s kent de gemeente Gouda gericht op tegengaan van lachgasgebruik onder jongeren, zowel op school, in de openbare ruimte als in het uitgaansleven? Welke leeftijdsgrenzen worden hierbij gehanteerd en waarom?

Gouda kent geen aparte preventieprogramma’s voor lachgas alleen, het is wel onderdeel van preventieprogramma’s waarbij de bredere problematiek van genotsmiddelen besproken wordt. Lachgas is hier een onderdeel van al is het nog geen verboden middel van de lijst horende bij de Opiumwet, een wens van veel gemeenten waaraan nog gewerkt wordt.

5. Welk preventie- en voorlichtingsmateriaal is aanwezig over lachgas, naast informatie bijeenkomsten van GGD op scholen? Voor welke doelgroepen zijn deze bestemd?

Er zijn zoals bij 4 al aangegeven, géén preventieprogramma’s die zich enkel richten op het tegengaan van lachgas. Ook in de preventieprogramma’s zoals Trimbos die aanbiedt aan het VO is lachgas géén apart onderwerp. Deze programma’s zijn met name gericht op roken (klas 1), alcohol en blowen (vanaf klas 2). De GGD heeft lachgas wel toegevoegd aan deze preventieprogramma’s.

Er zijn voorlichtingsfilmpjes beschikbaar om jongeren én ouders op de risico’s te wijzen:

(voor uitgaanders) en

(ouders).

6. Welke daadwerkelijke preventiemaatregelen zijn er tot nu toe genomen tegen het gebruik van lachgas in de openbare ruimte in 2018 en 2019? Welke andere professionals waren daarbij betrokken, los van de optredens van politie, handhaving en GGD?

Er zijn geen gegevens bekend dat er preventiemaatregelen zijn genomen in 2018 en 2019 in algemene zin. Wel hanteren we vanaf 2020 een verbod op lachgas (gebruik, aanwezig hebben en verhandelen) bij evenementen. Daarnaast is er één aanvraag voor een ventvergunning ontvangen in 2019, deze is na goed overleg met veiligheid en wijken door de aanvrager ingetrokken. Verder zijn monitoren, signaleren en optreden bij evidente overtredingen de belangrijkste activiteiten tot nu toe.

7. Hoe vaak werden de afgelopen twee jaar voorlichting gegeven door de GGD op scholen gegeven? Wat is de planning in 2020 en 2021? Hoeveel leerlingen worden daar daadwerkelijk mee bereikt?

Bereik ouders en leerlingen in de afgelopen 2 jaar.

2018 ouders: 1050 (inclusief puberbeurs) - leerlingen 380 (klas 4) en 818 (klas 2 of 3), 2019 ouders: 772 - leerlingen 573 (klas 4) en 1018 (klas 2 of 3).

Met verschillende scholen zijn vaste afspraken gemaakt over het geven van de lessen. Op 15/16-jarige leeftijd (vmbo klas 3, havo en vwo klas 4) vindt het contactmoment bovenbouw met de Jeugdgezondheidszorg plaats. Leerlingen vullen ter voorbereiding op dit contactmoment de vragenlijst: ‘Gezond leven? Check het even!’ in. De resultaten hiervan worden door de GGD in een rapport verwerkt. Dit rapport wordt vervolgens besproken met school en kan een aanleiding zijn om lessen en/of preventieprogramma’s in te zetten op de school. De planning van de GGD hangt hiermee samen.

8. Is er ook door andere organisaties voorlichting gegeven? Wordt daarmee door de GGD samengewerkt?

Ja door Trimbos. Informatie is beschikbaar via de volgende linkjes: https://www.drugsinfo.nl/lachg..., https://www.trimbos.nl/docs/ff... en https://www.trimbos.nl/aanbod/webwinkel/product/pfg91123-folder-lachgas.

Er wordt niet concreet samengewerkt, wel kan men informatie delen.

9. Wordt er ook op het MBO-Rijnland voorlichting gegeven en hoe vaak per jaar? Hoeveel leerlingen worden bereikt?

Op het MBO Rijnland werd nog geen expliciete voorlichting gegeven over middelen, ook niet door Brijder.

10. Is er actie en/of campagne gevoerd om lachgas tegen te gaan in het verkeer? Zo ja, wanneer? Zo nee, waarom niet?

Politie waarschuwt landelijk via hun website, er is geen specifieke campagne.

11. Ondernemers tegenover verbod op lachgas: welke schade zullen ondernemers hebben als lachgas wordt verboden? Wat kunnen de ondernemers zelf doen tegen toenemende gebruik van lachgas onder jongeren? Zijn daar al concrete afspraken over gemaakt?

Als ondernemers gebruik lachgas nu toestaan dan wel verhandelen zal die omzet vervallen bij een verbod. Er is geen feitelijk inzicht wie, hoeveel en tegen welk tarief ondernemers dit inkopen en verkopen. Ondernemers kunnen met toezicht, aanspreken en/of deurbeleid lachgas in hun zaak tegen gaan. Huisregels en toezicht daarop is wat men zou moeten doen. Op dit moment zijn daar nog geen specifieke afspraken over al heeft het van de gemeente wel de voorkeur dit met de horeca te gaan afspreken.

Een rekensom leert ons dat lachgas inkoop 96 euro (4 m3 gas) een omzet kan genereren van tussen de 2400 en 3200 euro, (kostprijs ballonnen 3 á 4 euro).

12. Naast het aanbieden van de herziene APV aanstaande zomer, is het college van plan om andere acties te ondernemen na de informerende Raadsbijeenkomst van afgelopen maandag 2 maart? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

De portefeuillehouders zijn er van overtuigd dat recreatief gebruik van lachgas als partydrug onwenselijk is. Daartoe ziet men een meersporen aanpak als noodzaak om dit onwenselijk gebruik terug te dringen en zal dat ook aan het college voorleggen. De partners in preventie en de informatie van Stadstoezicht en zeker ook de melding van politie sterken ons in de overtuiging dat ook wij als gemeente een taak hebben. Gouda is uiteraard betrokken bij de landelijke aanpak en ziet graag ook een landelijke oplossing zoals lachgas opnemen in de bijlage bij de Opiumwet.

Voor nu heeft de burgemeester ten aanzien van evenementen al een lijn ingezet; geen lachgas aanwezig, verhandelen of gebruiken bij evenementen.

Daarnaast ziet het bestuur graag een solide basis voor het handhaven, in de openbare ruimte en bij de horeca verankerd in de APV. Ook bekijken we in overleg met o.a. politie wat de mogelijkheden voor aanpak in het verkeer zijn. Bij akkoord wijziging APV (lachgasverbod) zullen we expliciet een plan van aanpak toezicht en handhaving opstellen.