Nogmaals aanvul­lende art.-39 vragen: Blauw­­groene zone Wester­­gouwe

Indiendatum: 10 jul. 2024
Antwoorddatum: 27 aug. 2024

1. De genoemde portefeuillehouder: voor zover wij weten valt deze onder de portefeuillehouder die ‘bouw’ in de portefeuille heeft, zijn voorganger heeft bijvoorbeeld de uitvoeringsovereenkomst van 17 oktober 2022 ondertekend. Waarom vallen de ontwikkelingen over de bebouwing die gaat plaatsvinden (ineens?) onder de portefeuillehouder van RO?

Wethouder Jan Kees Oppelaar is projectwethouder van de gebiedsontwikkeling Westergouwe waarmee deze ontwikkeling binnen zijn portefeuille valt.

De in de raadsmemo opgesomde stappen geven een beeld van de ontwikkelingen en onderliggende documenten. Echter, ons inziens stopt de opsomming rond eind 2022, terwijl daarna het proces niet is gestopt, kijkend naar wat successievelijk in het masterplan 2.0 (par. 3.5), het projectplan (pag. 5 en 6) en uiteindelijke de uitvoeringsovereenkomst (overweging J) is opgenomen.

Er werd steeds gesproken over recreatievoorzieningen en kleinschalige horeca. Echter onduidelijk blijft wanneer en door wie is ‘besloten’ dat dit kano-verhuur, een ‘recreatieve plas’ als invulling van de wateropvang ter compensatie voor voetbalvelden van Zuidplas, extra wandel en fietspaden mede door het rustgebied en een horecapaviljoen van 750m2 en totale bebouwing van 3.500m2 zou gaan worden. Dit verschijnt nu in het projectplan en de uitvoeringsovereenkomst, maar is nooit als voorstel ter besluitvorming aan de raden van Gouda of Zuidplas voorgelegd. We lezen hier hooguit e.e.a. over in de notulen van de stuurgroep van 13 juni 2022.

Vragen hierbij zijn:

2. Klopt deze weergave?

Deze weergave klopt niet. De eerste nadere uitvoeringsovereenkomst, het Projectplan en nu het vast te stellen bestemmingsplan zijn een verdere uitwerking van de ambities en richting zoals omschreven in het Masterplan Westergouwe 2.0. In het met instemming van de Goudse gemeenteraad vastgestelde Masterplan Westergouwe 2.0 is de ambitie vastgelegd om het recreatieve deel van de GroenBlauwe Zone te versterken door de toevoeging van recreatieve functies. Hierbij kan gedacht worden aan kanoverhuur, een natuureducatiecentrum, een schaapkooi, een horecapaviljoen, etc. Deze functies hebben naast de ruimtelijke functie ook onvermijdelijk behoefte aan bijbehorende bebouwing. Het huidige bestemmingsplan maakt dit nog niet mogelijk. Dit is de reden dat er een nieuw bestemmingsplan nodig is. De bebouwing die dit bestemmingsplan mogelijk maakt is gebaseerd op een optelsom van de mogelijk denkbare functies met bijbehorende bebouwing welke heeft geleid tot het opgenomen maximum bebouwingsoppervlakte van 3.500 m2.

Dit bebouwingsoppervlakte zou eventueel ook minder kunnen. Omdat op dit moment nog niet bekend is welke voorzieningen (met bijbehorende metrages) in de toekomst gerealiseerd zullen worden, maar om zaken ook niet onnodig en vroegtijdig uit te sluiten, is het bestemmingsplan globaal van de opzet en is het maximale bebouwingsoppervlakte globaal bepaald.

Door fracties in de gemeenteraad van Zuidplas zullen mogelijk amendementen worden ingediend waarin de totale bebouwingsoppervlakte naar verluid mogelijk wordt teruggebracht naar maximaal 2.500 m2. Deze aanpassing is beperkend maar maakt de versterking van dit recreatieve gebied niet onmogelijk.

3. Wat is de invloed van projectbureau Westergouwe, dan wel de partners van Westergouwe op deze aanpassingen/uitbreidingen geweest?

Zie ook het antwoord op vraag 2, er is geen sprake van uitbreidingen of aanpassingen ten aanzien van de eerder vastgestelde ambities in het masterplan. Het Projectbureau Westergouwe heeft op basis van het masterplan, input geleverd voor het conceptbestemmingsplan welke voor verdere besluitvorming is aangeboden aan de gemeente Zuidplas.

4. Waarom is het college voor de uitbreiding van de plannen (ten opzichte van recreatievoorzieningen en kleinschalige horeca) niet te rade gegaan bij de raad om te checken of deze koers nog wel in lijn was met de verwachtingen?

Het vast te stellen bestemmingplan is de juridische vertaling van de, met instemming van de Goudse gemeenteraad, vastgestelde visie in het Masterplan Westergouwe 2.0. Gelet hierop werd het niet nodig geacht om bij de gemeenteraad te rade te gaan.

5. In de clausule van de uitvoeringsovereenkomst is de voorwaarde opgenomen dat de gemeente Zuidplas het bestemmingsplan onherroepelijk zou moeten hebben vastgesteld. Het is inmiddels 15 maanden later. Wat is de reden geweest van deze verlating en waarom is er niet voor gekozen op basis van deze voorwaarde de overeenkomst op te zeggen het plan stop te zetten?

Bij de voorbereiding van het bestemmingsplan stond zorgvuldigheid voorop. De voorbereiding heeft echter meer tijd gekost dan op voorhand is voorzien. Daarnaast duurt het besluitvormingsproces bij de gemeente Zuidplas langer dan voorzien. Het college heeft hiervoor begrip en heeft vooralsnog geen reden om de overeenkomst te beëindigen.

Financiële consequenties

6. In Zuidplas hebben wij de afgelopen maanden een aantal van de besprekingen teruggekeken of op de publieke tribune gezien. Op 2 juli heeft de wethouder aldaar de raad van Zuidplas geïnformeerd dat Gouda de gronden van de bouwvlakken en/of de horecagelegenheid kan verkopen of kan onderbrengen bij de Groenalliantie (en dan ontvangt de gemeente mogelijk erfpacht). Geven wij dit zo juist weer? En zo ja, gaat dit ook gebeuren? En waarom zou dit (moeten) gebeuren?

Er is nog geen besluit genomen op welke wijze de gronden in de toekomst worden uitgegeven.

7. In het projectplan en de uitvoeringsovereenkomst zijn de kosten voor fase 1 en 2 opgenomen. In totaal (na aftrek subsidie) concluderen wij dat de kosten voor ‘Westergouwe’ 963.368 euro zijn. Klopt dit? En door wie worden deze kosten gedragen?

Deze kosten hebben betrekking op de werkzaamheden voor fase 1. Dit betreffen de werkzaamheden voor het verleggen van het fietspad, het aanleggen van een voet- en fietspad en het realiseren van recreatief water. De beschreven kosten van € 963.368 worden gedragen door het Projectbureau Westergouwe, en komen zodoende voor 50% voor rekening van de gemeente Gouda en voor 50% ten laste van de samenwerkende marktpartijen.

8. Welke business case is er gemaakt, cq. Welke opbrengsten zijn er voorzien om de investering van 963.368 terug te verdienen en door wie moeten die worden terugverdiend?

Mogelijk ontstaan er in de toekomst (beperkte) inkomsten door de uitgifte van grond t.b.v. recreatieve voorzieningen maar deze mogelijke inkomsten zijn vanwege hun onzekere karakter niet ingeboekt in de grondexploitaties. De kosten verbonden aan het versterken van de recreatieve functie van de Groenblauwe Zone zijn – evenals bijv. de in het verleden verrichtte investeringen ten behoeve van verwerving en aanleg van de Groenblauwe Zone en alle overige kosten voor de inrichting van de buitenruimte – onderdeel van het totale kostenplaatje van Westergouwe. Deze kosten worden dan met name gedekt door de vastgoedopbrengsten in Westergouwe.

De realisatie van recreatieve functies in de Groenblauwe Zone zijn gewenst vanuit het streven om de nieuwe wijk levendig en aantrekkelijk te maken met een kloppend hart.

9. Wat zijn de financiële consequenties wanneer door ‘Westergouwe’ de activiteiten voor fase 1 en 2 uitgevoerd worden, de kosten dus gemaakt worden, en er vervolgens géén realisatie van horeca, recreatie en andere voorzieningen plaatsvindt?

Zie antwoord op vraag 8. Wanneer deze voorzieningen niet worden gerealiseerd heeft dat geen direct negatief effect op het financiële eindsaldo van het project. Wel vragen de werkzaamheden om een forse investering en deze werkzaamheden zijn voor de gemeente Gouda / Projectbureau Westergouwe enkel te rechtvaardigen indien het recreatieve karakter van de Groenblauwe Zone kan worden versterkt. Het optimaliseren van de synergie tussen de commerciële en maatschappelijke functies binnen Westergouwe en de recreatieve functies in de GroenBlauwe Zone zijn daarbij cruciaal om te behouden zodat Westergouwe een levendig en kloppend hart kan krijgen.

10. Mocht er helemaal geen ontwikkeling of exploitatie van totaal 3.500 m2 plaatsvinden, heeft de gemeente Gouda mogelijkheden onderzocht om op andere wijze opbrengsten te genereren om zo de gemaakte kosten goed te maken? Zo ja, welke zijn dit?

Het versterken van het recreatieve karakter in de GroenBlauwe Zone is niet financieel gedreven, er is dan ook geen onderzoek gedaan naar alternatieve opbrengsten.

11. Wat zouden de kosten zijn als het BP Zuidplas niet wordt aangenomen? Graag niet alleen met betrekking tot de subsidie, maar ook voor de rest van het bedrag.

De realisatie van recreatieve functies in de GroenBlauwe Zone is niet financieel gedreven, de kosten voor Westergouwe blijven dezelfde. Indien het bestemmingsplan niet wordt vastgesteld is er wel een functioneel aspect, er is dan immers duidelijk sprake van verschil in visie over de toekomstige inrichting en het gebruik van de GroenBlauwe Zone. Indien er geen planologische grondslag ontstaat voor de realisatie van bouwwerken, zullen de recreatieve functies zoals kanoverhuur, natuureducatiecentrum, schaapskooi en horecapaviljoen niet gebouwd kunnen worden. De gewenste synergie tussen de commerciële en maatschappelijke functies binnen Westergouwe en de recreatieve functies in de GroenBlauwe Zone – zoals ook omschreven in het door de raad vastgestelde Masterplan 2.0 - zal dan niet kunnen ontstaan. De afspraken zoals gemaakt in de 1e Nadere Uitvoeringsovereenkomst en in de subsidieaanvraag zullen dan tegen het licht gehouden moeten worden en wellicht heroverwogen worden.

12. Wanneer werd bekend wat de financiële consequenties voor de gemeente Gouda zouden zijn in zowel het doorgaan van de plannen als het niet doorgaan van de ontwikkeling van de blauwgroene zone?

Zie antwoord op vraag 11.

13. Waarom is de gemeenteraad daarvan niet meteen op de hoogte gebracht?

Omdat het financiële effect van het eventueel niet doorgaan van het nieuwe bestemmingsplan beperkt is, was er geen noodzaak om de gemeenteraad hiervan op de hoogte te stellen. Bovendien heeft het college vertrouwen in het besluitvormingsproces dat momenteel plaatsvindt in de gemeente Zuidplas.

14. Op 2 juli werd door de wethouder in Zuidplas uitgesproken dat in het geval dat de ontwikkelingen van bijvoorbeeld horeca op de bouwvlakken niet van de grond komt, het kan gebeuren dat er nieuwe plannen worden ingediend. Dat kan een verzoek voor het bouwen van huizen zijn op de bouwvlakken. Klopt het dat dat het in Zuidplas een collegebevoegdheid is om te besluiten over het toelaten van maximaal twee huizen per bouwvlak en alleen de toekenning ‘politiek gevoelig’ het tot een BoPa kan maken?

Het vast te stellen bestemmingsplan maakt het enkel mogelijk om bebouwing ten behoeve van recreatieve functies te realiseren. Daarmee wordt woningbouw onmogelijk gemaakt. Mocht er een aanvraag worden ingediend voor het realiseren van woningen binnen deze bouwvlakken zou dit een strijdigheid met het bestemmingsplan betekenen waar enkel middels een BOPA medewerking aan kan worden verleend. Of dit binnen de gemeente Zuidplas een bevoegdheid van het college is – en dus geen instemming van de gemeenteraad voor benodigd is – is het college onbekend. Woningbouw in de GroenBlauwe Zone is wat de gemeente Gouda betreft ongewenst.

15. Klopt het dat dit voor alle bouwvlakken geldt? (dus ook het Natuureducatiecentrum, de kanoverhuur en de andere vlekken in de verbeelding in het BP van Zuidplas)?

Zie het antwoord op vraag 14.

16. Wat zou het Goudse college vinden van een dergelijke ontwikkeling (dus het toestaan van huizen mochten de voorziene ontwikkelingen niet op gang komen)? Graag in uw antwoord betrekken of u dit een juiste invulling acht van het Masterplan 2.0 waar de Goudse raad in februari 2022 mee heeft ingestemd.

Zie het antwoord op vraag 14.

17. Welke afspraken gaat het college hierover met Zuidplas en het projectbureau Westergouwe maken om deze ontwikkeling te voorkomen?

Hierover zijn geen afspraken gemaakt. Indien nodig staat het college open voor een gesprek met zowel de gemeente Zuidplas als het Projectbureau Westergouwe waarin het standpunt van het college zal worden ingebracht dat woningbouw in de Groenblauwe Zone ongewenst is.

18. Er wordt gesuggereerd dat het kunnen ontwikkelen van de bouwvlakken met huizen, mochten de andere exploitaties zoals horeca niet lukken, een extra garantie is voor het investeringsmodel voor de blauwgroene zone en het terugverdienen van gedane investeringen. Klopt dit?

Het college is niet op de hoogte van deze suggestie. Zoals in eerdere antwoorden toegelicht is woningbouw in de GroenBlauwe Zone wat het college betreft ongewenst.

De gevolgen voor flora en fauna

19. Er is in de blauwgroene zone 19 ha rustgebied voor flora en fauna, dit is ontstaan omdat het de compensatie vormt voor de wijk Westergouwe. Klopt dit?

Ja, dat klopt. Met de aanleg van het rustgebied in de Groenblauwe Zone is de gehele natuurcompensatie - behalve voor de weidevogels waarvoor ruimte gecreëerd op een andere locatie – gerealiseerd. Omdat de compensatie voor het verlies aan habitat voor weidevogels niet kon worden gerealiseerd in de GroenBlauwe zone hebben de gemeente Gouda en de samenwerkende marktpartijen in 2009 ruim 28 ha agrarische grond verworven in de polder het Oude Land van Strijen en aan staatsbosbeheer overgedragen als uitbreiding van het desbetreffende Natura 2000 gebied.

20. Deelt het college onze mening dat licht, geluid, aanvoer voor horeca, afval, het roken in de buitenruimte (en het weggooien van peuken), het feit dat alcohol genuttigd mag worden en dat mensen daardoor luidruchtiger kunnen worden allen risico’s inhouden op verstoring van de flora en fauna in de blauwgroene zone?

Het college deelt deze mening niet. Ten behoeve van het vast te stellen bestemmingsplan is onderzoek gedaan naar mogelijke gevolgen van recreatieve functies voor de aanwezige flora en fauna. Uit dit onderzoek blijkt dat hier geen directe negatieve effecten worden verwacht. Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat de recreatieve functies niet mogelijk zijn binnen het rustgebied.

21. Heeft het college inzicht welke gevolgen de voorgestelde horeca in de komende jaren en decennia heeft op vogels, vleermuizen en andere dieren die in de Blauwgroene Zone leven nadat alle horeca is gebouwd en in gebruik is ? Wij vragen dus niet de effecten tijdens het bouwen zelf. Dit voor zowel in het recreatieve deel als in het deel dat als voor de 19ha rustgebied voor de natuur. Kunnen wij de informatie ontvangen waarop dit antwoord is gebaseerd?

Zie ook antwoord op vraag 20. Het betreffende onderzoek is als bijlage bij deze beantwoording gevoegd.

22. Hoe passen de bebouwing en het voorgestelde fietspad richting Moordrecht wat betreft het college in het bevorderen van (rust voor) biodiversiteit?

De recreatieve functies inclusief bijbehorende bebouwing zijn enkel mogelijk binnen het recreatieve deel van de GroenBlauwe Zone. Hier vinden thans al allerlei activiteiten plaats. Dit heeft geen directe negatieve gevolgen voor de biodiversiteit (zie ook antwoord op vraag 20). Het rustgebied is en blijft hierbij volledig ontoegankelijk.

23. Deelt het college onze mening dat fietsers, wandelaars en honden op het nieuwe fietspad ernstige verstoorders kunnen zijn voor bijvoorbeeld broedende (water)vogels waardoor er minder broedsucces kan zijn in het natuurgedeelte? Wat vindt het college acceptabel in deze?

Het college deelt deze mening niet. Het rustgebied blijft, behoudens de te realiseren verbinding met Moordrecht, geheel intact en hier worden geen negatieve effecten op aanwezige soorten van verwacht.