Art. 39-vragen: het stroom­ver­bruik van de Goudse ijsbaan


Indiendatum: 15 mei 2024

Wij danken het college voor de het vervolgmemo van 26 maart 2024 over de berekeningsmethode stroomverbruik van de evenementenkast op de Markt. Het wordt ons uit de memo’s echter niet duidelijk wat er precies fout is gegaan terwijl het toch om een enorm verschil gaat in de rekening die de gemeente ontving en datgene wat is doorberekend. Dit heeft als effect gehad dat onze fractie foutief is geïnformeerd en dat er nogal wat gemeenschapsgeld moet worden betaald. Dit geeft onze fractie aanleiding een aantal politieke vervolgvragen te stellen, mede in combinatie met de duurzaamheidsdoelen van de gemeente.

  1. Kan het college duidelijker uitleggen wat er in de afgelopen jaren precies mis is gegaan en waarom heeft dit zo lang kunnen duren?
  2. Kan de raad ervan uitgaan dat deze fouten nergens in de stad meer worden gemaakt? Waarom wel of niet?
  3. Heeft het bedrijf dat de ijsbaan organiseert ooit een signaal afgegeven dat het een wel erg lage stroomrekening betrof? Is er door het bedrijf ook geen vergelijking gemaakt met eerdere en kleinere versies van de ijsbaan?
  4. Wat was het stroomverbruik van de vroegere versie van de ijsbaan tegenover de Burgerhal en wat is het verschil met de huidige ijsbaan?
  5. Als een particulier (bedrijf) een energierekening krijgt van een energiebedrijf die anders uitvalt dan verwacht, moet dit altijd betaald worden. Waarom vindt het college het redelijk dat in dit geval en voor een dergelijk hoog bedrag aan de ijsbaan coulance kan worden wordt betracht met gemeenschapsgeld, zowel wat betreft het terugbetalen als het doorberekenen van de werkelijke stroomkosten?

Daarnaast hebben wij vragen over de ijsbaan in het kader van de duurzaamheidsdoelen van onze stad.

Op 13 maart 2024 ontving de raad een studie van de CE Delft met een doorberekening van het gemeentelijk CO2 beleid en daaruit blijkt dat Gouda momenteel niet op koers ligt waar het gaat om het bereiken van een CO2 neutrale stad in 2040. In het raadsmemo staat vermeld dat ‘in gesprek blijven met het bedrijfsleven’ een aanbeveling is. In de studie van de CE Delft in bijlage I staat op blz. 12 en 13 beschreven hoe de situatie is met betrekking tot hernieuwbare stroom en de alsmaar groeiende stroombehoefte. Tot slot staat in het raadsmemo ook dat Gouda vooral effect kan verwachten van het Goudse Isolatieprogramma en de Transitievisie Warmte.

Op basis hiervan zijn al veel huishoudens en bedrijven een forse (financiële) inspanning aan het leveren om hun huizen en gebouwen zo energieneutraal mogelijk te maken en hun energieverbruik terug te dringen. Tegelijkertijd blijkt nu dat de ijsbaan in de huidige vorm in een aantal weken evenveel aan stroom verbruikt als tientallen huishoudens. Hierbij komt kijken dat groene stroom schaars is en dat door netcongestie energietransitie-plannen van bedrijven tot stilstand komen. Waarbij ook opgemerkt zij dat groene stroom schaars is en er voor bedrijven vaak een stilstand is in de energietransitie-plannen als gevolg van netcongestie. Zie hier bijvoorbeeld ook voor: https://nos.nl/artikel/2520437-netbeheerder-na-2030-grotere-kans-op-prijspieken-door-stroomtekorten waarin Tennet stelt dat ‘Maatregelen zijn nodig om te voorkomen dat op winteravonden de elektriciteitsprijzen omhoog schieten’.

Daarnaast worden door de ijsbaan dieselaggregaten ingezet als dat nodig is, met de nodige fijnstof- en CO2-uitstoot tot gevolg.

  1. Met hoeveel huishoudens is het stroomgebruik van de ijsbaan te vergelijken?
  2. Is het college het met ons eens dat de Goudse ijsbaan net als Goudse particulieren en andere bedrijven een serieuze bijdrage moet leveren aan het verminderen van het energiegebruik, het tegengaan van energieverlies en het streven naar CO2 neutraliteit in 2040? Graag met een toelichting waarom wel of niet?
  3. Wat zouden volgens het college voor het aankomende jaar en de jaren daarna een acceptabel maximaal stroomverbruik en fijnstof- en CO2-uitstoot zijn voor de ijsbaan, mede in het licht van de Goudse ambities en de maatschappelijke opgaven waar andere bedrijven en particulieren ook voor staan?
  4. Is het college het met ons eens dat de ijsbaan in de huidige vorm (open en rondom het stadhuis) in ieder geval geen bijdrage kan leveren aan de nodige vermindering van het energieverbruik en CO2- en fijnstof uitstoot?
  5. Wat gaat het college doen richting de ijsbaan behalve de financiële voordelen die hen nu zijn gegund op het betalen van de elektriciteitsrekening? Is het bereid om in lijn met ‘in gesprek blijven met bedrijven’ ervoor gaat zorgen dat de organisator van de Goudse ijsbaan ambitieuze maatregelen gaat nemen tegen energieverlies, CO2- en fijnstof uitstoot, de dieselaggregaten afschaft en het stroomverbruik gaat terugdringen tot het niveau dat binnen ons duurzaamheidsbeleid wel houdbaar is?
  6. Hoe denkt het college over een veel kleinere en goed geïsoleerde, overdekte ijsbaan toe te staan die niet langer om het stadhuis heen loopt?

Indiendatum: 15 mei 2024
Antwoorddatum: 18 jun. 2024

1. Kan het college duidelijker uitleggen wat er in de afgelopen jaren precies mis is gegaan en waarom heeft dit zo lang kunnen duren?

Begin 2023 is er intern gekeken naar de verbruiksgegevens die de gemeente gefactureerd krijgt en de verbruiksgegevens die aan de organisatoren worden gefactureerd. Uit dit onderzoek kwam een verschil naar voren. Vervolgens is onderzocht waar dit verschil vandaan komt.

De evenementenstroomkast beschikt over een grootverbruik aansluiting. In tegenstelling tot een normale meter, dienen de afgelezen verbruiksgegevens met een correctiefactor te worden vermenigvuldigd. Dat is abusievelijk niet gebeurd.

2. Kan de raad ervan uitgaan dat deze fouten nergens in de stad meer worden gemaakt? Waarom wel of niet?

Dit is de enige evenementenstroomkast waarvan de kosten op deze wijze aan organisatoren worden belast. Er zijn maatregelen getroffen om deze fout in de toekomst te voorkomen.

3. Heeft het bedrijf dat de ijsbaan organiseert ooit een signaal afgegeven dat het een wel erg lage stroomrekening betrof? Is er door het bedrijf ook geen vergelijking gemaakt met eerdere en kleinere versies van de ijsbaan?

De organisator van de ijsbaan heeft aangegeven het energieverbruik laag te vinden ten opzichte van het energieverbruik van ijsbanen in andere steden, maar heeft zich neergelegd bij het door de gemeente afgelezen verbruik.

4. Wat was het stroomverbruik van de vroegere versie van de ijsbaan tegenover de Burgerhal en wat is het verschil met de huidige ijsbaan?

Het stroomverbruik van de ijsbaan is afhankelijk van diverse factoren, waaronder de weersomstandigheden. De verschillende edities van de ijsbaan zijn dan ook niet één op één met elkaar te vergelijken. Het stroomverbruik van de ijsbaan tegenover de burgerhal was naar inschatting gemiddeld een kwart lager, dan het stroomverbruik van de ijsbaan rondom het Stadhuis.

5. Als een particulier (bedrijf) een energierekening krijgt van een energiebedrijf die anders uitvalt dan verwacht, moet dit altijd betaald worden. Waarom vindt het college het redelijk dat in dit geval en voor een dergelijk hoog bedrag aan de ijsbaan coulance kan worden wordt betracht met gemeenschapsgeld, zowel wat betreft het terugbetalen als het doorberekenen van de werkelijke stroomkosten?

Het ligt niet in de rede om evenementenorganisatoren plotseling, zonder vooroverleg of vooraankondiging, van het ene op het andere moment veel hogere kosten in rekening te brengen, voor een fout die de gemeente gemaakt heeft. Met het oog op behoorlijk bestuur heeft de gemeente ervoor gekozen deze kosten niet te verhalen. De werkelijke verbruikskosten worden vanaf 2025 volledig doorgerekend aan de organisator.

6. Met hoeveel huishoudens is het stroomgebruik van de ijsbaan te vergelijken?

Een Nederlands huishouden verbruikt jaarlijks gemiddeld 2.479 kWh elektriciteit. Wanneer we kijken naar het verbruik van de ijsbaan in 2023 (55.020 kWh) staat het stroomverbruik van de ijsbaan gelijk aan het verbruik van 22 huishoudens.

De ijsbaan zorgt in de winterperiode voor meer levendigheid in de binnenstad. Jaarlijks trekt de ijsbaan circa 100.000 bezoekers. Ruim 5400 kinderen maken kennis met schaatsen via de Brede School, kinderdagverblijf en BSO en ruim 1.500 mensen via de Rotterdampas. Tevens wordt een bezoek aan de ijsbaan vaak gecombineerd met shoppen of een bezoek aan de horeca in de binnenstad

7. Is het college het met ons eens dat de Goudse ijsbaan net als Goudse particulieren en andere bedrijven een serieuze bijdrage moet leveren aan het verminderen van het energiegebruik, het tegengaan van energieverlies en het streven naar CO2 neutraliteit in 2040? Graag met een toelichting waarom wel of niet?

Ja, daarom vinden er jaarlijks gesprekken plaats met de organisator van de ijsbaan over het treffen van duurzaamheidsmaatregelen en het terugdringen van het stroomverbruik en de uitstoot van fijnstof.

8. Wat zouden volgens het college voor het aankomende jaar en de jaren daarna een acceptabel maximaal stroomverbruik en fijnstof- en CO2-uitstoot zijn voor de ijsbaan, mede in het licht van de Goudse ambities en de maatschappelijke opgaven waar andere bedrijven en particulieren ook voor staan?

Binnen de evenementenvergunning is er geen mogelijkheid om hierop te sturen. Organisator is zich bewust van het energieverbruik en de uitstoot en heeft al meerdere maatregelen getroffen om dit te verminderen. Hierover vinden jaarlijks gesprekken plaats.

9. Is het college het met ons eens dat de ijsbaan in de huidige vorm (open en rondom het stadhuis) in ieder geval geen bijdrage kan leveren aan de nodige vermindering van het energieverbruik en CO2- en fijnstof uitstoot?

Er vinden jaarlijks gesprekken plaats met de organisator van de ijsbaan over het treffen van duurzaamheidsmaatregelen en het terugdringen van het stroomverbruik en de uitstoot van fijnstof en CO2. Zoals onder andere in het memo ‘Toekomstbestendige ijsbaan’ van 6 december 2022 is beschreven zijn onderstaande besparende maatregelen reeds getroffen;

  • 10% Kleinere horecatent en slimmer omgaan met de verwarming
  • Minder apparatuur in horecatent en zuinige apparaten
  • Inzet van een kleiner, zuiniger en stiller aggregaat
  • Isolatie rondom ijsbaan en isolatie van koelmiddel
  • Gebruik van HVO100

Voor komende editie heeft de organisatie aangegeven onderstaande aanvullende maatregelen te treffen;

  • Oppervlakte van de ijsbaan verkleinen met 25m2
  • Verder minimaliseren van inzet aggregaat

10. Wat gaat het college doen richting de ijsbaan behalve de financiële voordelen die hen nu zijn gegund op het betalen van de elektriciteitsrekening? Is het bereid om in lijn met ‘in gesprek blijven met bedrijven’ ervoor gaat zorgen dat de organisator van de Goudse ijsbaan ambitieuze maatregelen gaat nemen tegen energieverlies, CO2- en fijnstof uitstoot, de dieselaggregaten afschaft en het stroomverbruik gaat terugdringen tot het niveau dat binnen ons duurzaamheidsbeleid wel houdbaar is?

Zie 9

11. Hoe denkt het college over een veel kleinere en goed geïsoleerde, overdekte ijsbaan toe te staan die niet langer om het stadhuis heen loopt?

Er vinden jaarlijks gesprekken plaats met de organisator betreffende duurzaamheid, het terugdringen van het energieverbruik en het verminderen van uitstoot. Daar wordt dus binnen de mogelijkheden vol op ingezet. Een overdekte ijsbaan heeft niet de voorkeur gezien het cultuurhistorisch aanzicht van de Markt en het Stadhuis. De vraag is bovendien of een dergelijke ijsbaan met meer kosten, maar minder belevingswaarde, bedrijfseconomisch haalbaar is. Die haalbaarheid is nu al fragiel.